1924 Paris Olimpiyatlarına Yolculuk. - S.Rıza Kuğu
Kuğuzade
Süleyman Rıza 1924 Paris Olimpiyatlarına sporcu olarak katılmış ve 24
Mayıs 1924 tarihinde, Trabzon'dan, Gülcemal Vapuru ile başlayan
yolculuğunu günlük şeklinde yazıya geçirmiştir. 28 Mayısta İstanbul'a
gelen Süleyman Rıza, Kadıköy'de İttihatspor Klübündeki Olimpiyat kampına
katıldı. Burada Amerikalı antröner Topyenin yönetiminde seçme
karşılaşmaları yapıldı. 27 Haziran 1924 tarihinde, Sirkeci'den kalkan
bir trenle Paris'e gitmek üzere yola çıktılar. Süleyman Rıza geçtikleri
yerler hakkında bilgiler vermektedir.
Trabzon -
Paris. 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk'ta Paris günleri de anlatılmakta ,
fakat Olimpiyat yarışları hakkında kısa bilgiler verilmekte,
isteyenlerin karşılaşmalar hakkında günlük gazetelerde haber
bulabilecekleri belirtilmektedir. Süleyman Rıza , Paris
Olimpiyatları'nda katıldığı "sırıkla yüksek atlama" seçmeleri konusunda
da bilgi vermemektedir. İhap Subaşı'nın verdiği bilgiye göre, Süleyman
Rıza bu seçmelerde 3,75 'lik derecesi ile Türkiye rekoru kırmış fakat
Olimpiyat barajını aşamamış, elenmiştir.(3)
Süleyman
Rıza 16 Temmuz 1924 tarihinde, Liyon kentinden "Piyer Loti" vapuruyla
Türkiye'ye hareket ettiklerini yazmaktadır. Günlük, Çanakkale'ye
girdiklerini bildiren 23 Temmuz 1924 tarihli notla sona ermektedir.
Trabzon -
Paris. 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk, Süleyman Rıza'nın hanımı Ayşe Kuğu
tarafından yeni yazıya geçirilmiş ve İ. Gündağ Kayaoğlu - Öner
Cıravoğlu tarafından yayına hazırlanmıştır.(4) O dönemin kentlerinin
özelliklerini, sosyal yaşamlarını, Türkiye'nin spor tarihini anlatan bir
belge olarak önemli bir boşluğu doldurmuştur. Süleyman Rıza'nın günlük
şeklinde yazılan anıları bildiğimiz kadarı ile türünde ilk örnektir.
Türk spor tarihine önemli bir katkı olarak değerlendirilmelidir. Trabzon
Araştırmaları Merkezi Vakfı'nın bu yayını da görsel malzeme, sayfa
düzeni ve baskı kalitesi bakımından yüz ağartıcı olmuştur. Emeği
geçenleri kutlamak gerekir.
Not: Bu
yazının yayınlandığı yer: Dr. Mustafa Duman, "Trabzon Araştırmaları
Merkezi Vakfı'ndan: Trabzon'da Spor Tarihi", Toplumsal Tarih, Sayı: 112,
(Nisan 2003), İstanbul, s. 111-112.
1.
Muharriri: Süleyman Rıza, Asosyeşın Futbol, Trabzon İdman Ocağı
Neşriyatı: 1, Serasi Matbaası, Trabzon, 1338 (1922), 83 s. Kitabın
tanıtımı ve son bölümlerinin çevriyazısı için bakz: İ. Gündağ Kayaoğlu,
"Trabzon'da 76 Yıllık Geçmişi Olan Futbol ve 67 Yıl Önce Trabzon'da
Yayımlanan Futbol Konulu Bir Kitap", Trabzon Kültür - Sanat Yıllığı
88-89, (Hazl: İ. Gündağ Kayaoğlu - Mustafa Duman - M. Savaş Şatıroğlu),
Trabzonlular Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yayını: 2, Çetin Ofset,
İstanbul, Aralık 1989, s. 371 - 380. 2. Süleyman Rıza, Asosyeşın
[Assciation] Futbol, Çevriyazı: Ayşe Kuğu, (Yay. Hazl: İ. Gündağ
Kayaoğlu - Öner Cıravoğlu), Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı Yayını,
Trabzon Kitaplığı: 2, Mas Matbaacılık, İstanbul, [2002], 176 s.
3. İhap
Subaşı, Trabzon Spor Tarihi, Doyuran Matbaası, İstanbul, 1977, s. 18. 4.
Süleyman Rıza Kuğu, Trabzon - Paris. 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk,
(Yayına
Hazl: İ. Gündağ Kayaoğlu - Öner Cıravoğlu), Çevriyazı: Ayşe Kuğu,
Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı Yayını, Trabzon Kitaplığı: 1, Mas
Matbaacılık, İstanbul, Ekim 2002, 160 s. resimli, 22x17,5 cm. .